જી.ઈ.આર.ડી

કારણો

•       જઠરના એસિડને પાછા આવતા અટકાવનાર અન્નનળીના વાલ્વની નબળાઇ.

•       મોટી માત્રામાં ખાવું અથવા મોડી રાત્રે ખાવું.

•       જમ્યા પછી તરત જ સૂઈ જવું.

•       સ્થૂળતા.

•       ધૂમ્રપાન અથવા સેકન્ડ હેન્ડ સ્મોકિંગ.

•       દારૂ.

•       ચરબીયુક્ત ખોરાક અથવા મસાલેદાર ખોરાક.

•       કાર્બોનેટ પીણાં અને કેફીનયુક્ત પીણાં.

•       સગર્ભાવસ્થા.

•       હાયટસ હર્નીયા.

•       અમુક દવાઓ.

લક્ષણો

•       છાતીમાં બળતરા થવી.

•       છાતીમાં દુખાવો થવો.

•       મોઢામાં ખાટું પાણી આવવું.

•       ગળામાં દુઃખાવો થવો.

•       ઓડકાર આવવા.

•       શ્વાસમાં દુર્ગંધ આવવી.

•       શ્વાસની તકલીફ થવી

•       પેટમાં ભરાવો લાગવો.

•       ઊબકા આવવા.

કોમ્પલીકેશન

• અન્નનળીનો સોજો – અન્નનળીની ચામડીમાં સોજો જે રક્તસ્રાવ અને અલ્સર તરફ દોરી જઈ શકે છે.

• અન્નનળી સાંકડી થવી – વારંવાર ચાંદા પડતા અન્નનળી સાંકડી થવાથી ગળવામાં તકલીફ થઇ શકે છે.

• બેરેટ ઇસોફેગસ - પેટના એસિડથી લાંબા સમયના નુકસાનને કારણે અન્નનળીના અસ્તરમાં કેન્સરની પહેલાના સ્ટેજ જેવા ફેરફારો થઇ શકે છે.

• લાંબા સમય સુધી ચાલતી ઉધરસ અથવા અસ્થમા થઇ શકે છે.

નિદાન

·        રોગના લક્ષણો, તીવ્રતા અને વધારનાર અને ઘટાડનાર પરિબળો વિષે ડોક્ટર દ્વારા પૂછતાછથી ઘણા બધા દર્દીઓમાં આ રોગ પકડાઈ શકે છે.

      તપાસો:

o   એન્ડોસ્કોપી - અન્નનળીમાં એક કેમેરો ઉતારી પેશીઓને નુકસાન અથવા કોઈપણ અસામાન્ય વૃદ્ધિની તપાસ કરવી.

o   ઇસોફેજીયલ મેનોમેટ્રી - આહાર કે પાણી ગળતી વખતે અન્નનળીના સ્નાયુઓના લયને ચકાસવા માટે તપાસ.

o   અન્નનળીમાં એસીડના પ્રમાણનો અભ્યાસ - એક પરીક્ષણ કે જે તમારા અન્નનળીમાં એસિડ ક્યારે અને કેટલો સમય રહે છે તે તપાસે છે.

o   બેરીયમ સ્વાલો - અન્નનળી સાંકડી બની રહી છે કે નહીં તે શોધવા માટે તપાસ.

ઉપચાર અને પ્રિવેન્શન

·        જીવનશૈલીમાં ફેરફાર:

o   જી.ઈ.આર.ડી. વધારનાર ખોરાક લેવાનું ટાળો.

o   હળવો આહાર લો.

o   ભોજન પછી ૩ કલાક માટે સુવું કે આડું પડવું નહીં.

o   ધૂમ્રપાન અને દારૂ નિષેધ.

o   વજન ઘટાડવો

o   ઊંઘતી વખતે શરીરનો ઉપરનો ભાગ ઉંચો રાખવો.

·        દવાઓ - વિવિધ પ્રકારની એન્ટાસિડ દવાઓ લઇ શકાય છે.

·        શસ્ત્રક્રિયા - જો દવાઓ અને જીવનશૈલી ફેરફારથી ફાયદો ન થાય તો:

o   નિસાન ફંડોપ્લિકેશન નામક સર્જરી કરી શકાય છે જેમાં સર્જન તમારા નીચલા એસોફેજલ સ્ફિન્ક્ટરની આસપાસ તમારા પેટના ઉપરના ભાગને લપેટી લે છે જેથી વાલ્વ જેવી કામગીરી ફરીથી બનાવી શકાય.